06 kwietnia 2012

Park Miejski im. Żwirki i Wigury

Park powstał w 1852 r. z inicjatywy komisarza obwodowego Fryderyka Augusta Goleńskiego i według projektu inżyniera powiatu Karola Brochockiego na miejscu fosy i murów obronnych między dzisiejszymi ulicami Śląską i Krakowskie Przedmieście, wzdłuż ul. Piłsudskiego. Projekt ten realizowano do 1895 r. Na terenie parku znalazły się dawny zamek, synagoga i wybudowana później cerkiew; dwa ostatnie obiety zamykały z dwóch aleję stanowiącą jego główną oś. Obszar parku powiększono po zasypaniu fosy koło zamku i ratusza i później w 1927 r. W 1933 r. nadano parkowi imię Żwirki i Wigury. W latach drugiej wojny światowej park był dostępny wyłącznie dla Niemców. Po zburzeniu kościoła farnego, synagogi i budynku Ochotniczej Straży Pożarnej poszerzyli go oni o dodatkowy teren. Po ostatnim powiększenie parku o działki po wyburzeniu zachodniej pierzei Krakowskiego Przedmieścia w l. 60. XX w. objął on powierzchnię 3,95 ha.
Na drzewostan parku składają się buki, klony pospolite, wiązy pospolite, dęby szypułkowe, kasztanowce zwyczajne, jesiony wyniosłe, robinie akacjowe, lipy, brzozy i wierzby. Najokazalsze drzewa rosną w najstarszej części parku wzdłuż ul. Piłsudskiego. W miejscu dawnej fosy przebiega rów z ciekiem wodnym zasilanym ze źródeł w klasztorze bernardynek, ponadto w południowo-zachodniej części znajduje się staw z fontanną. W 1996 r. gwałtowna burza zniszczyła kilka okazałych drzew.

Na terenie parku, przy pl. Kazimierza Wielkiego znajduje się pomnik Pogromcom Hitleryzmu wzniesiony w l. 50-tych.

Lasek Miejski

Park leśny położony po północnej stronie ul. Wojska Polskiego, na terenie nazywanym dawniej Podszubienice, sąsiadujący ze stadionem WKS-u, dawnym amfiteatrem, gruntami wsi Turów i ogródkami działkowi. Teren ten do lat 20. XX w. był wysypiskiem śmieci, w latach powstania styczniowego stała tu szubienica i były wykonywane wyroki śmierci na powstańcach, następnie został uporządkowany i zalesiony. W miejscu straceń w l. 1905, 1914 i 1915 odbywały się manifestacje patriotyczne.
Główną osią założenia parkowego jest aleja spacerowa równoległa do ul. Wojska Polskiego, do niedawna wysadzana 70-letnimi modrzewiami. Drzewostan stanowią w dużym stopniu nasadzenia z lat 20. - modrzewie, sosny, świerki i dęby. Cały park ma powierzchnię 37,76 ha.

Na miejscu straceń powstańców styczniowych wzniesiono niewielki pomnik z piaskowca opatrzony stosowną inskrypcją: Magistrat miasta Wielunia czcząc pamięć straconych na tym miejscu powstańców 1863 r. stawia ten skromny pomnik w 1925 r. Ponadto obok znalazła się tablica poświęcona pamięci: Bronisława Domańskiego, Alberta Szusterskiego, Biczyska (prawdopodobnie August Szubert), Józefa Frankowskiego, Antoniego Kobera i Marcelego Zarzyckiego. Obecnie znamy również nazwiska pozostałych skazańców: Jan Dąbrowski, Piotr Bartnikow, Józef Szczepański, Wincenty Wisławski, Antoni Sandomirski, Iwan Siurdiukow, Osip Konkow i Taras Safonow.
W 1934 r. z inicjatywy Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny i starosty wieluńskiego Tadeusza Niżankowskiego zorganizowano zbiórkę pieniędzy i 11. listopada odsłonięto nowy pomnik. W czasie prac znaleziono szczątki 8 ofiar egzekucji. Pomnik ten został zburzony przez hitlerowców w 1940 r. Odbudowany w oparciu o zachowaną makietę i sfinansowany ze składek wielunian pomnik Bohaterów Powstania Styczniowego odsłonięto 6. lipca 1958 r.

W l. 1998-2000 z części Lasku Miejskiego wydzielono Wieluński Ogród Botaniczny (poniżej).

Wieluński Ogród Botaniczny

W l. 1998-2000 ogrodzono 10 ha Lasku Miejskiego i ustanowiono tam ogród botaniczny. Rosną tu świerki, sosny, brzozy, dęby i olsze z nasadzeń z l. 20 XX w.
Oprócz funkcji rekreacyjnych ogród ma także służyć celom dydaktycznym, np. mogą tu być prowadzone zajęcia dla uczniów wieluńskich szkół. Będzie temu służyć projektowana ścieżka dydaktyczna i ekspozycje.

Wzdłuż Lasku Miejskiego biegnie Szlak turystyczny Śladem Wieluńskiej Kolejki Wąskotorowej. Dla miłośników wycieczek rowerowych, pieszych, konnych oraz łyżworolkowych utwardzony został ponad 4-kilometrowy odcinek trasy w granicach gminy Wieluń. Rowerzyści, piesi i amatorzy jeździectwa otrzymali do dyspozycji trasę z kruszywa o szerokości 2,5 metra. Z kolei łyżworolkarze mogą korzystać z 1,5-metrowej ścieżki z asfaltu. Wzdłuż trasy powstały dwa miejsca obsługi turystów ze stołami, ławami i toaletami. Na trasie ustawiono tablice z historią i archiwalnymi zdjęciami kolejki.