Kościół parafialny pw. św. Józefa należał do zespołu zabudowań dawnego kolegium pijarskiego (p. Zabytki > Wieluń > Dawne kolegium pijarskie) i pełnił funkcję świątyni przyklasztornej. Wzniesiony został ok. 1740 r. z fundacji rodzin Bolkowskich i Niemojewskich. Kościół w latach późniejszych wielokrotnie ulegał pożarom, m.in. spłonął wraz z klasztorem pijarów miastem w wielkim pożarze 3. września 1795 r. Odbudowany staraniem pijara Bogusława Psarskiego został ponadto w 1801 r. ozdobiony freskami Roberta Stankiewicza. Kolejny pożar miasta, który strawił również kościół miał miejsce 19. czerwca 1858 r.
Po kasacie klasztoru pijarów w ramach represji popowstaniowych w 1864 r. kościół stał się filialnym parafii wieluńskiej. Cztery lata później, 19. marca 1868 r. kościół spłonął po raz trzeci. Wówczas władze rosyjskie, z racji braku w mieście odpowiednio dużej świątyni prawosławnej postanowiły kościół św. Józefa przebudować na cerkiew. By temu zapobiec wielunianie (był wśród nich m.in. późniejszy burmistrz Józef Zyguś) utworzyli Obywatelski Komitet Odbudowy Kościoła i w 1875 r. przeprowadzono publiczną zbiórkę funduszy na renowację kościoła. Zgromadzone środki pozwoliły na ukończenie prac budowlanych w 1880 r., mimo pożaru w roku 1878. Odbudowę upamiętnia dokument umieszczony w kuli w wieży kościelnej.
W latach 20-tych XX w. kościół ponownie wymagał odnowy i w 1933 r. powstał kolejny komitet, który dzięki zbiórce i dotacji od władz wojewódzkich na nowo otynkował świątynię. Kościół służył wówczas jako kościół szkolny.
W 1957 r. utworzono tutaj drugą wieluńską parafię.
W l. 70-tych przeprowadzono kompleksowe prace konserwatorskie z funduszy Ministerstwa Kultury i Sztuki, które objęły całość wyposażenia wnętrza - ołtarze, obrazy, dekorację malarską ścian uzupełnioną nowymi freskami, a ponadto przygotowano w podziemiach salę katechetyczną i kaplicę oraz wyburzono przybudówki. W l. 1995-96 przy wsparciu finansowym Urzędu Miejskiego przeprowadzono remont wież połączony z wymianą miedzianego pokrycia hełmów, a w latach następnych odtworzono jako pasaż pieszy dawną ulicę Pijarską wzdłuż ściany wschodniej kościoła.

Kościół murowany zbudowany został w stylu barokowym, na osi północ-południe nawy i prezbiterium. Świątynia trójnawowa w układzie bazylikowym (z wyższą nawą główną posiadającą własne oświetlenie górno-boczne) z niższym prostokątnym prezbiterium od południa na przedłużeniu nawy głównej, zamkniętym wewnątrz półkoliście. Po bokach prezbiterium piętrowe pomieszczenia na m.in. zakrystię i dawny chór zakonny. Fasada kościoła podzielona gzymsami na trzy kondygnacje, z oknem doświetlającym nawę główną, ozdobiona płycinami i licznymi pilastrami oddzielającymi dwie wieże. Między nimi szczyt z wazonami po bokach, trójkątny, ograniczony miękkimi barokowymi liniami. Wieże nakryte pseudobarokowymi hełmami z ok. 1880 r., dodatkowo sygnaturka nad nawą, współczesna hełmom wież. Pozostałe elewacje znacznie skromniejsze, ożywiane jedynie skromniejszymi pilastrami, co charakterystyczne dla baroku sam kościół jest mniejszy niż sugerowałaby to okazała fasada. Wewnątrz sklepienia kolebkowe z lunetami, na gurtach. Nawy boczne utworzone z trzech bocznych, połączonych wąskimi przejściami kaplic otwartych do nawy arkadami filarowymi (kościół ścienno-filarowy).

Ciekawy element wystroju wnętrza stanowią polichromie z iluzjonistycznie malowanymi ołtarzami. W ołtarzach bocznych znajdują się obrazy Przemieniania Pańskiego (przeł. XVIII i XIX w.), Rozmnożenia chlebów (autorstwa Jana Ścisło, 1796 r.), św. Jana Nepomucena, św. męczenniczki, Objawienia św. Jana Kalasantego i św. Barbary (przeł. XVIII i XIX w., później przemalowane), a ponadto XVII-wieczny obraz Złożenie do grobu. W kościele znajduje się wiele dzieł sztuki ze zburzonego kościoła farnego: gotyckie rzeźby Chrystusa Zmartwychwstałego i nieznanego świętego, późnogotycki krucyfiks z 1. poł. XVI w. oraz kamienne kartusze herbowe z l. 1619-33 i tablice nagrobkowe (m.in. tablica fundacyjna Stanisława Lowenskiego (Łowieńskiego, prepozyta kolegiaty wieluńskiej) z 1531 r. i druga, z 1631 r.).

Na ścianie frontowej tablica poświęcona pamięci wieluńskich maturzystów, oficerów Armii Krajowej: dowódcy związku Odwetu i KeDywu w okręgu Warszawa mjr. sap. Jerzego Lewińskiego ps. „Chuchro” oraz Hubalczyka, komendanta Związku Walki Zbrojnej i AK w Łodzi mjr. Józefa Grabińskiego ps. „Pomian”.


Kościół św. Józefa


Kościół św. Józefa

Projekt „Wspieraj lokalnie” powstał dzięki współpracy Instytutu Wsparcia Organizacji Pozarządowych z PITax.pl Łatwe podatki.

fundusze

link do kamery on-line z placu legionów

cmentarz

logotyp 05 1

logotyp 05 1

65plus ok

karta rodzinom 3+

karta dużej rodziny